Cáp tín hiệu báo cháy là gì? Đặc điểm, phân loại, và ứng dụng

1.1 Vai trò của hệ thống báo cháy

Hệ thống báo cháy là tập hợp các thiết bị hoạt động đồng bộ nhằm phát hiện và cảnh báo mọi người thông qua các thiết bị hiển thị và âm thanh khi xuất hiện khói, lửa, khí carbon monoxide hoặc các tình huống khẩn cấp khác. Các thiết bị báo cháy này có thể được kích hoạt tự động từ đầu báo khói, đầu báo nhiệt, hoặc kích hoạt thủ công thông qua các thiết bị như nút ấn khẩn cấp hoặc hộp kéo báo cháy. Chuông báo động có thể là chuông cơ học hoặc các thiết bị âm thanh gắn trên tường như còi báo cháy.

1.2 Cáp tín hiệu báo cháy là gì?

Cáp tín hiệu báo cháy là một phần không thể thiếu của bất kỳ hệ thống báo cháy nào. Chúng được sử dụng để kết nối các hệ thống an ninh như đầu báo khói, đèn khẩn cấp, bảng chỉ dẫn lối thoát hiểm và trung tâm điều khiển cháy trong các tòa nhà cao tầng, khu phức hợp kinh doanh, trường học, bệnh viện và nhiều địa điểm khác. Những loại cáp này được dùng trong các tình huống mà an toàn cháy nổ là yếu tố quan trọng hàng đầu.

Cáp sử dụng trong hệ thống báo cháy khác biệt so với các loại cáp dữ liệu hoặc các loại cáp thông thường mà chúng ta gặp trong cuộc sống hàng ngày. Dây cáp báo cháy đóng vai trò nền tảng của mọi hệ thống báo cháy. Nó truyền tín hiệu giữa các phòng, kích hoạt chuông báo động và giữ vai trò quan trọng trong các vấn đề liên quan đến cháy nổ.

Cáp tín hiệu báo cháy được thiết kế với lớp nhựa cách điện đặc biệt, có khả năng:

• Tỏa ra ít khói hơn khi bị cháy.
• Không phát thải chất độc hại.
• Một số loại còn có khả năng tự dập tắt nếu bắt lửa.

Ngoài ra, cáp báo cháy thường được sản xuất với lớp vỏ cách điện màu đỏ, giúp người dùng dễ dàng nhận diện nhanh chóng, từ đó tối ưu hóa quá trình kiểm tra và bảo trì hệ thống.

>>Xem thêm: Dây cáp báo cháy và những thông tin cần biết

Có nhiều tổ chức khác nhau chịu trách nhiệm xây dựng và duy trì các tiêu chuẩn thường được áp dụng cho cáp báo cháy:

• NFPA (Hiệp hội Phòng cháy Quốc gia): Đây là tổ chức quan trọng trong việc xây dựng NEC (National Electric Code), quy định các tiêu chuẩn không chỉ cho cáp báo cháy mà còn cho nhiều loại thiết bị điện khác.
• ASTM International: Chuyên xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật và phương pháp thử nghiệm cho nhiều loại vật liệu, bao gồm dây báo cháy.
• Underwriters Laboratories (UL): Tổ chức phát triển các tiêu chuẩn thử nghiệm và chứng nhận cho cáp báo cháy, đảm bảo rằng chúng đáp ứng các yêu cầu an toàn và hiệu suất.

Các tiêu chuẩn do những tổ chức này ban hành giúp đảm bảo rằng cáp báo cháy đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, an toàn và hiệu quả trong việc phòng chống cháy nổ. Một vài thử nghiệm đối với các loại dây tín hiệu báo cháy bao gồm:

• Giá trị caloric load (nhiệt cháy)
• Tính ăn mòn của khí cháy
• Khả năng duy trì hiệu quả cách điện trong điều kiện cháy
• Thử nghiệm mật độ khói
• Khả năng hoạt động của hệ thống cáp điện

Dây cáp báo cháy ngày càng được sử dụng phổ biến trong các công trình có đông người tụ tập hoặc ở những nơi yêu cầu cao về an toàn nhằm bảo vệ tính mạng con người và tài sản giá trị:

• Công trình công cộng: Bệnh viện, sân bay, tòa nhà cao tầng, cửa hàng, trung tâm thương mại, khách sạn, nhà hát, rạp chiếu phim, trường học…
• Hệ thống an toàn và thiết bị hỗ trợ: Hệ thống báo cháy, hệ thống cảnh báo, hệ thống thông gió, Thang cuốn, thang máy, đèn an toàn, các trạm vận hành và khu vực chăm sóc đặc biệt.
• Hạ tầng giao thông: Tàu điện ngầm và các hệ thống đường sắt khác.
• Cơ sở công nghệ và công nghiệp: Trung tâm xử lý dữ liệu, nhà máy điện, các khu công nghiệp với máy móc và vật liệu có giá trị cao hoặc tiềm năng rủi ro cao.
• Ngành khai thác mỏ: Các khu khai thác dưới lòng đất.
• Ngành đóng tàu và công trình ngoài khơi:
• Hệ thống cung cấp điện khẩn cấp: Các công trình cung cấp điện dự phòng.

5.2 Cáp báo cháy JE-H(St)H

Đây là dòng cáp sở hữu đặc tính chậm cháy không ăn mòn, được thiết kế với lớp chống nhiễu tĩnh, giúp ngăn chặn các xung nhiễu mạnh. Cáp thích hợp cho việc lắp đặt cố định tại các khu vực mà trong trường hợp xảy ra cháy, cần bảo vệ tính mạng con người và tài sản như: khu phức hợp công nghiệp, các tòa nhà công cộng, khách sạn, sân bay, mạng lưới tàu điện ngầm, bệnh viện. HELUKABEL cung cấp dòng cáp này với các phiên bản sau:

• JE-H(St)HBd FE 180/E 30 up to E 90 (orange)
• JE-H(St)HBd, FE 180/E 30 (red)
• JE-H(St)HBd, FE 180/ E 90 (red)

5.3 Dây tín hiệu báo cháy J-Y(St)Y Lg

Được trang bị lớp chống nhiễu tĩnh điện (St), cáp J-Y(St)Y Lg giúp bảo vệ mạch truyền dẫn khỏi các tác động nhiễu điện từ từ bên ngoài. Dòng cáp này thích hợp sử dụng trong các công trình viễn thông tại môi trường khô ráo hoặc ẩm ướt, tổng đài điện thoại và các nhánh phụ, truyền tín hiệu và dữ liệu. Tuy nhiên, người sử dung cần lưu ý rằng dòng cáp này không được sử dụng cho các mục đích liên quan đến dòng điện cao hoặc hệ thống cung cấp điện.

5.4 Dây cáp báo cháy J-H(St)H

Loại cáp này được thiết kế để sử dụng trong truyền dẫn điện thoại, công nghệ đo lường và điều khiển. Bên cạnh khả năng chống nhiễu, dòng cáp J-H(St)H được làm từ chất liệu cách điện có chỉ số oxy cao, giúp ngăn ngừa sự lan truyền của lửa và không sinh ra khí ăn mòn khi xảy ra cháy. Đây là sản phẩm cáp báo cháy lý tưởng cho các môi trường yêu cầu mức độ an toàn cao, giảm thiểu nguy cơ hư hại do cháy và bảo vệ con người, tài sản.

6.1 Sự khác nhau giữa dây cáp riser và cáp plenum

Trong lĩnh vực cáp báo cháy, hai loại cáp quan trọng nhất bạn thường gặp là cáp Plenum và cáp Riser.

Riser là không gian thẳng đứng trong một tòa nhà, kết nối các tầng với nhau, chẳng hạn như trục thang máy hoặc bất kỳ ống dẫn thẳng đứng nào khác. Riser cũng có thể là một dãy các phòng trong công trình hoặc các phòng riêng biệt trên mỗi tầng, được sử dụng để lắp đặt thiết bị điện và hệ thống chữa cháy. Những khu vực này hỗ trợ việc phân phối dọc các tiện ích như đường ống dẫn nước và dây cáp truyền thông. Vì riser không phải là một phần của hệ thống sưởi, thông gió và điều hòa không khí (HVAC), nên các loại cáp sử dụng trong không gian này không cần phải đáp ứng các tiêu chuẩn chống cháy nghiêm ngặt. Một số đặc điểm của cáp báo cháy riser:

• Tỏa ra rất ít khói.
• Không phát thải chất độc hại.
• Tự dập tắt khi cháy.

Plenum là không gian trong một tòa nhà được sử dụng để lưu thông và tuần hoàn không khí trong hệ thống HVAC, thường nằm giữa trần kết cấu và trần giả, hoặc bên dưới sàn nâng. Những khu vực này thường chứa các thiết bị dây cáp cho mạng điện thoại và máy tính.

Cáp báo cháy plenum có các đặc tính bổ sung mà cáp riser không có nhằm giảm thiểu nguy cơ cháy. Lớp vỏ của cáp plenum thường làm bằng vật liệu chống cháy, ít khói và có khả năng tự dập tắt, chẳng hạn như fluorinated ethylene polymer (FEP), polytetrafluoroethylene (PTFE) hoặc polyvinyl chloride (PVC) ít khói.

>>Tìm hiểu thêm: Dây cáp điện chống cháy và các ứng dụng